به گزارش روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی دکتر محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در همایش ملی صنعت لیزینگ و تامین مالی به سخنرانی پرداختند:

صنعت لیزینگ بنابر داده‌ها و اطلاعات متاسفانه در حال حاضر صنعت بزرگی نیست و حدود ۴۰ همت ارزش دارایی‌ها در ۶۳ لیزینگ است. در حالی که ارزش دارایی بنگاه‌ها در حال حاضر تقریبا ۴۰ همت است. صنعتی در مجموع ۴۰ همتی اگر داشته باشیم؛ این صنعت صنعت بزرگی نیست و باید برای توسعه آن چاره اندیشی شود. در جریان برنامه‌های جدید بانک مرکزی و همچنین در راستای قانون برنامه هفتم در تلاش هستیم که به یکسری اهداف از جمله اختصار؛ سودآوری و کاهش ناترازی صنعت بانکداری؛ تخصصی‌تر شدن فعالیت‌ها ؛ اصلاح رابطه با مردم دست پیدا کنیم. رضایت مردم از خدمات صنعت بانکداری و تامین مالی که با کیفیت مناسب به آنها ارائه می‌ گردد یکی از اهداف بسیار مهم است. تامین مالی سریع خانوارها خود می‌تواند اسباب رضایت آنها را فراهم کند که بازپرداخت سریع این تسهیلات نیز می‌تواند صورت پذیرد. موضوع دیگر؛ تنوع لازم در ارائه خدمات بانکداری متناسب با نیازهای جامعه (افراد و بنگاه‌ها و کلیه افرادی که فعالیت اقتصادی انجام می‌دهند) است. تخصصی‌تر شدن به مفهوم حرکت در جهت رفتن به سمت استفاده از عقود مختلف شکل می‌گیرد. در این زمینه استفاده از عقود مناسب براساس نیازهای خرد و حتی طراحی عقود برای نیازهای مختلف آنها در دستور کار قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که بخشی از تامین مالی طرح‌های توسعه‌ای دولت هم بر عهده نظام بانکی و به طور خاص به عهده بانک‌های توسعه‌ای است. درواقع اینها اهداف بزرگی است که هنوز فاصله بسیاری تا دستیابی به آنها داریم ولی جهت کار بانک مرکزی در راستای دستیابی به این اهداف است.

قشر کلیدی لیزینگ‌ها بیشتر در تامین مالی خرد نسبت به تامین مالی کلان است. پس ما باید بتوانیم یکسری شرایطی را فراهم کنیم که لیزینگ‌ها بتوانند این نیازهای خرد خانوارها را تامین کنند. آماری که در ماه‌های اخیر منتشر شده نشان می‌دهد که در ۲-۳ سال اخیر سهم تامین مالی خرد از حدود ۱۱ درصد به ۲۳ درصد افزایش یافته و نظام بانکی انواع تسهیلات خرد از جمله تسهیلات فرزندآوری؛ ازدواج؛ اشتغال و ... را در نقاط مختلف کشور در دسترس مردم قرار داده و بدین ترتیب شمولیت مالی نظام بانکی در کشور افزایش یافته است که جزء اهداف عالی بانک مرکزی است. اما باید توجه داشت که صنعت لیزینگ هم می‌تواند نقش مهمی را در این زمینه ایفا کند؛ مقرراتی در این صنعت وجود دارد که خود بانک مرکزی طراحی کرده است و بیشتر در این مقررات تاکید بر دستورالعمل‌ها است و محدودیت‌ها مطرح شده و نگاه توسعه‌ای چندانی به این صنعت وجود نداشته است. به عنوان نمونه چگونه می‌توان روش‌های تامین مالی این صنعت را افزایش داد و چه اختیاراتی به صنعت لیزینگ بدهیم و اینکه چرا لیزینگ فقط باید از شبکه بانکی تامین مالی شود و چرا نمی‌تواند از روش‌های دیگر تامین مالی شود؛ چه کار کنیم که تخصصی شود و چرا امروزه ما شاهد رواج فعالیت‌های شبه بانکی و غیربانکی در کشور ایجاد شده است که بخش عمده‌ای از نیازهای مردم را تامین می‌کنند ولی ما در صنعت مالی نتوانسته‌ایم نهادهای لازم را ایجاد کنیم و این نیازها را پاسخ دهیم و تامین مالی را تسهیل کنیم. امروزه خود بنگاه‌ها خیلی از کالاها را با روش‌های نسیه فروشی و قرض‌دهی انتخاب کرده و خودش دارد عملا این کار را انجام می‌دهد. درحالیکه لیزینگ می‌توانست به صورت تخصصی و عملیاتی در این زمینه کار کند و نیازهای مردم را تامین کنند و تاثیر چندانی هم بر رشد نقدینگی نداشته باشند. در بانک مرکزی ما باید مقررات را به سمتی ببریم که مجموعه این نیازها را در آینده تامین کنیم و از گسترش نهادهای غیرمجاز هم جلوگیری شود. تامین مالی باید با منطق تامین مالی صورت گیرد و نه اینکه با نرخ‌های بسیار بالا امروزه دارند تامین مالی می‌کنند و محوریت آنها نیز بنگاه‌های تولیدی هستند. اگر بتوانیم مجموعه این عوامل را با همدیگر در مقرراتی که ابلاغ می‌کنیم نهایی و لحاظ کنیم می‌توانیم در آینده صنعت رو به رشدی داشته باشیم.

در پایان از تمامی فعالان صنعت لیزینگ خواهشمندم که خود آنها سند توسعه‌ای را برای این صنعت طراحی کنند که مبنای کار ما در این زمینه در بانک مرکزی شود و وظیفه بانک مرکزی را نیز تعیین کند و هدف هم توسعه این صنعت باشد و همچنین تامین مالی با بروکراسی کمتر و ارزان‌تر برای خانوارها انجام شود. خواهش من این است که همکاران ما چه در صنعت بانکداری و چه صنعت لیزینگ که دانش لازم را در این حوزه دارند و نگاه هم به آینده صنعت دارند، این سند را تهیه کنند. ما در بانک مرکزی این آمادگی را داریم که از لحاظ مقررات و حتی از لحاظ تامین مالی کمک لازم را بکنیم که این صنعت توسعه پیدا کند و سهم بیشتری را در نظام تامین مالی کشور به عهده بگیرد. قاعدتا تخصصی تر شدن بانکها خودش می‌تواند شرایط بهتری را برای فعالیت لیزینگ به وجود می‌آورد وقتی ما می‌گوییم بانک باید تجاری؛ تخصصی؛ قرض‌الحسنه باشد؛ قاعدتا وقتی بانک‌ها تخصصی‌تر شدند باید به دنبال عقود بیشتری برای تامین مالی باشند؛ نباید بانک‌ها همه یک یا چند عقد خاصی را کار کنند در حال حاضر اکثر بانک‌ها با عقد مرابحه کار می‌کنند (به دلیل سهولت بیشتر) و در گذشته عقد مضاربه متداول‌تر بوده است. در حالی که اگر بانک‌ها به سمت تخصصی‌تر شدن حرکت کنند دیگر نمی‌توانند همه با مرابحه کار کنند و باید بانک‌های تخصصی به سمت استفاده از عقود جدیدتری برای تامین مالی مردم بروند. مجددا تاکید می‌کنم که ما به عنوان بانک مرکزی از موضوع لیزینگ حمایت می‌کنیم؛ (لیزینگ) جز عقودی است که در برنامه توسعه بانک مرکزی است و قصد توسعه آن را داریم ولی توسعه و رشد خود صنعت به عهده فعالان حاضر در آن صنعت است.

"منبع خبر:انجمن ملی لیزینگ ایران"

دکتر فرزین: ما به عنوان بانک مرکزی از موضوع لیزینگ حمایت می‌کنیم

از تمامی فعالان صنعت لیزینگ خواهشمندم خود آنها سند توسعه‌ای را برای این صنعت طراحی نمایند که مبنای کار ما در بانک مرکزی شود.